Psychotherapie 2

EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing, een behandelmethode die vaak wordt toegepast als iemand last heeft van een nare ervaring of wanneer het maar niet lukt om bepaalde nare beelden kwijt te raken. Dit kan o.a. zijn na een overval, een ongeluk, bevalling,  medische handelingen die je hebt moeten ondergaan of pestervaring. Soms zorgen deze nare gebeurtenissen voor psychische klachten zoals somberheid of angst en ga je bepaalde zaken uit de weg die je doen denken aan de nare gebeurtenis. EMDR kan je dan helpen. Ook kan EMDR goed ingezet worden bij andere problemen zoals angstklachten of een negatief zelfbeeld. Ik stel volgens een protocol allerlei vragen om de nare gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Er wordt ondertussen gebruik gemaakt van bilaterale stimulatie (mijn vingers voor je gezicht volgen). Hierdoor lukt het om de toegankelijkheid tot (nare) herinneringen te vergroten, de herinneringen te veranderen en opnieuw in het geheugen ‘op te slaan’. Maar dan in een minder emotioneel beladen vorm. Dit zorgt ervoor dat je aan de akelige gebeurtenis kunt denken, zonder dat je hierbij allerlei heftige emotionele reacties ervaart. Hierdoor nemen je klachten af. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat na de therapie de herinneringen minder emotionele lading geven herbelevingen en nachtmerries afnemen, het slapen verbetert en er meer rust ervaren wordt.

Emotionele, lichamelijke of gedragsgerelateerde klachten bij een kind hangen soms samen met één of meer traumatische ervaringen. Denk bijvoorbeeld aan een ongeluk, een brand, een aanranding of pesterijen. Bepaalde beelden, geuren of geluiden kunnen de herinnering aan deze ingrijpende gebeurtenis(sen) telkens weer activeren. Het kind voelt dan steeds opnieuw de nare emoties van toen en raakt keer op keer van slag. Gelukkig is hier iets aan te doen met Eye Movement Desensitization and Reprocessing, kortweg EMDR. Het is een snelle methode om klachten te verminderen of te laten verdwijnen. Een kind dat één keer iets naars heeft meegemaakt heeft doorgaans een kortere behandeling nodig dan een kind met meerdere of langdurige traumatische ervaringen. In dat laatste geval is EMDR meestal een onderdeel van een uitgebreidere behandeling.

Ik vraag het kind om te vertellen over de traumatische ervaring(en). En om het akeligste beeld hiervan te beschrijven of te tekenen. Tijdens de EMDR vraag ik jouw kind om zich te concentreren op dit beeld en tegelijkertijd een andere taak uit te voeren. Bijvoorbeeld met de ogen een lichtje volgen op een balk of buzzers vasthouden die om de beurt trillen. Regelmatig vraag ik aan uw kind “Wat merk je?” of “Wat komt er in je op?”. Dat kunnen beelden zijn, gedachten of emoties. Maar ook lichamelijke sensaties, zoals spanning en pijn. Gaandeweg zal uw kind het akeligste beeld van de traumatische ervaring(en) steeds beter kunnen verdragen. De behandeling gaat door totdat uw kind geen spanning meer voelt als het aan de gebeurtenis denkt. Inprincipe is de ouder niet aanwezig bij de EMDR sessies.

De verhalenmethode is een aangepaste vorm van EMDR. Deze methode is speciaal ontwikkeld voor jonge kinderen (tot 5 jaar) en voor oudere kinderen die op jonge leeftijd getraumatiseerd zijn geraakt. Met de verhalenmethode worden preverbale trauma’s verwerkt. Een preverbaal trauma is een trauma ontstaan op een leeftijd dat het kind nog geen taal tot zijn beschikking had. In de hersenen van het jonge kind zijn tijdens de traumatiserende ervaring vooral lichaamssensaties en emoties opgeslagen.
Een kind kan een preverbaal trauma oplopen door bijvoorbeeld:
– medische ingrepen
– vroeggeboorte
– ernstig ziek zijn, verslikken, overgeven
– een brand, ongeval, inbraak of overval
– verlies of ernstige ziekte van een dierbare
– ruzies en geweld in de thuissituatie
– seksueel misbruik
Bij de verhalenmethode worden ouders intensief betrokken. Omdat het kind zijn herinneringen aan het trauma niet zelf kan vertellen, wordt de herinnering geactiveerd door het verhaal van de ouders. In dit verhaal staat niet de beleving van de ouders centraal, maar de (veronderstelde) beleving van het kind.

Samen bespreken we wat het (vermoedelijke) verband is tussen de klachten van je kind en de traumatische gebeurtenis(sen). Vervolgens ga je als ouder(s) zelf aan de slag met het schrijven van een verhaal. Als het verhaal af is, lopen we het samen door en passen we het waar nodig aan.

De volgende sessie gaat de EMDR daadwerkelijk van start. Een van jullie leest het verhaal voor aan uw kind en ondertussen tik ik met een knuffel op handen of knieën. Nadat het verhaal helemaal is voorgelezen, wordt de sessie geëvalueerd en afgesloten. Tijdens onze afspraken daarna bespreken we of de klachten bij het kind afnemen of dat er misschien vervolgsessies nodig zijn.

Met mindfulness oefen je om je aandacht in het NU, in het moment zelf, te brengen en te houden. Dat wil niet zeggen: nergens aan denken of je gedachten weg krijgen. Maar het betekent wel: je aandacht weer terugbrengen naar waar je mee bezig bent. Simpel gezegd, je aandacht erbij houden. En dat kun je al doen met de dagelijkse dingen: met volle aandacht afwassen, naar je werk rijden of de hond uitlaten is net zo goed een vorm van meditatie. Het gaat daarbij dus niet over wat je doet, maar hoe je het doet. In plaats van op te gaan in verhalen die je over je leven bedenkt, leer je het leven zoals het NU is, te aanvaarden. Je stapt daarmee uit de dagelijkse routine en jouw automatische reacties en gedrag. Er komt meer ruimte om te handelen vanuit rust en helderheid, ook in stressvolle situaties. En meer plezier en energie om te genieten van de kleine dingen van het leven.

Bij MINT kunnen (aanstaande) ouders aandachttraining voor de zwangerschap, bevalling en ouderschap in Alkmaar volgen. Wij bieden de authentieke 9-weekse training Mindfulness voor Zwangeren gebaseerd op het Mindfulness Based Childbirth and Parenting programma. Tevens bestaat er de mogelijkheid om individuele sessies mindfulness te volgen.

Bij CGT staat het verband tussen denken, interpreteren, voelen en doen centraal. Zo is de manier van denken van invloed op het gevoelsleven en op het doen en laten. En hoe iemand handelt kan bepalen hoe iemand zich voelt. Een voorbeeld is dat iemand die geneigd is het negatieve bij zichzelf te zien, zich eerder somber of angstig zal voelen. En iemand die de neiging heeft bepaalde zaken uit de weg te gaan, kan zich juist steeds angstiger of onzekerder gaan voelen. Dit klinkt logisch en simpel. Toch ben je je niet altijd bewust van bepaalde patronen in denken en handelen, bijvoorbeeld omdat je dit al je hele leven gewend bent te doen of omdat je dit van huis uit hebt meegekregen. Middels technieken uit de CGT proberen we negatieve denkpatronen te identificeren en te onderzoeken of deze denkpatronen wel kloppen. In navolging hierop kunnen we onderzoeken en uitproberen welke denkpatronen meer passend zijn. Op dezelfde wijze proberen we meer passende gedragspatronen te ontwikkelen. Het doel zal uiteindelijk altijd zijn dat je beter om zult kunnen gaan met je emotionele problemen, zoals bijvoorbeeld angst, boosheid, somberheid of schuldgevoelens. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt cognitieve gedragstherapie de meest effectieve behandelmethode bij veel voorkomende psychische klachten.

Als er een psychiatrische diagnose bij je wordt gesteld, dan kan dat veel vragen beantwoorden, maar ook vragen bij je oproepen. Ik werk daarom met psycho-educatie. Dit is een vorm van behandeling waarin informatie wordt gegeven over je psychische klachten zodat je meer kennis en inzicht krijgt. Hierdoor leer je er beter mee leven. Ook wordt met je besproken welke aanpak het meest effectief is in het omgaan met jouw problematiek.

Schrijftherapie is een behandeling voor traumaverwerking en kan worden ingezet als onderdeel van cognitieve therapie. Het komt voor dat personen die een zeer ingrijpende gebeurtenis hebben meegemaakt moeite hebben met gedachten en gevoelens over de gebeurtenis toe te laten, uit angst dat deze gedachten en gevoelens te heftig zijn of dat de gevolgen niet te overzien zijn. Op termijn kan de vermijding toenemen, waardoor men steeds banger wordt om gedachten en gevoelens over de gebeurtenis toe te laten. Hierdoor kan de verwerking vastlopen. Door stil te staan bij de verscheidenheid aan gedachten en gevoelens, wordt er ruimte gecreëerd om een meer adaptieve betekenis te verlenen aan het meegemaakte. Gestructureerde schrijfopdrachten blijken hier een effectieve manier voor te zijn

Ik werk graag vanuit de ouder-kind relatie. Dit is de  belangrijkste plek waar emotionele leerprocessen plaatsvinden. In de intimiteit van het gezin leren we ons zelfbeeld opbouwen, hoe anderen reageren op ons, wat we met onze gevoelens aan moeten, op wat voor manier we kunnen reageren en hoe we onszelf kunnen kalmeren. Deze emotionele leerprocessen vinden niet alleen plaats naar aanleiding van wat ouders rechtstreeks tegen hun kinderen zeggen en hoe ze met hen omgaan, maar ook naar aanleiding van het voorbeeld dat ze geven in het omgaan met hun eigen gevoelens en de gevoelens zie zich tussen leeftijdsgenoten afspelen. Kinderen kunnen zeer fijngevoelig zijn voor niet begrepen situaties en gevoelens en voor disbalans. Uiteraard geef je als ouder zoveel mogelijk liefde en steun aan je kind en ondertussen spelen er mogelijk eigen emotionele processen bij je af. Samen kunnen we hier op reflecteren en onderzoeken wat jullie kind nodig heeft om z’n volle potentieel te ontwikkelen.

Een combinatie van therapie, bewegen en natuur. De therapie doen we al wandelend. Dus niet in mijn praktijkruimte, maar buiten in de natuur. We wandelen in een rustgevend park of in het bos om ons met aandacht en overgave werkelijk te verbinden met de natuur en het groene leven om ons heen. In beweging komen, je hoofd leegwandelen, meer ruimte om te verwerken, opladen, stil staan, verder gaan, de lucht iets van je lasten laten overnemen.
Echt contact met de natuur kun je krijgen door te kijken, te ruiken, te voelen, te luisteren en te proeven. En ook door je zesde zintuig, je intuïtie, te gebruiken. De natuur spiegelt jou als mens. Gedachten, gevoelens en verlangens kun je weerspiegeld zien in de natuur. Zij laat jou zien dat alles goed is zoals het nu is. Je kunt jezelf zijn in en met de natuur. En dat brengt rust en ook voldoening, plezier, een fitter gevoel en meer ritme in je leven. Want de natuur is ritme, denk maar aan de seizoenen. Als we iets kunnen leren van de natuur, is dat eigenlijk alles ritme is. Elke plant en elk dier heeft een eigen ritme, op hun eigen manier; ontkiemen, geboren worden, groeien, vrucht dragen en weer sterven. Zo heb jij ook jouw eigen ritme. Jij mag je leven op jouw manier leiden en je eigen pad bewandelen. Ik kan een stukje met je lopen.

Oplossingsgerichte therapie richt zich niet op het probleem maar op de oplossing. Het is een therapievorm die gericht is op het benutten van jouw sterke kanten en hulpbronnen. Ik stimuleer je om je een toekomst voor te stellen waarin het probleem zich oplost. Samen onderzoeken we welke vaardigheden je al in huis hebt om je problemen aan te pakken. Oplossingsgerichte therapie kent de basisovertuiging dat mensen de kracht, wijsheid en ervaring hebben om een probleem op te lossen. In plaats van zich te verdiepen in het probleem, verdiept oplossingsgerichte therapie zich in mogelijke oplossingen. Deze werkwijze spreekt veel mensen aan. De oplossingsgerichte behandeling is kortdurend en resultaatgericht. Diverse onderzoeken laten positieve effecten van deze therapie zien.

Hulpverlening via internet (internetbehandeling of e-health) vormt voor velen een waardevolle toevoeging aan de behandeling. Bij deze zogenoemde ‘blended behandelvorm’ kunnen online modules worden toegevoegd aan de reguliere behandelgesprekken in mijn praktijk. Hierdoor kun je ook thuis, in je eigen tijd op gestructureerde wijze met je klachten aan de slag. Ik blijf ook bij de internetmodule nauw betrokken.