Mindful met het huilen van je baby

Mindfulness technieken om jou en je baby te helpen omgaan met huilen

Steeds meer moeders en vaders gaan zich bezighouden met mindfulness, een vorm van meditatie die gericht is op opmerkzaamheid en openheid, om zowel zichzelf als hun baby te helpen bij het omgaan met de stress van traantjes.

Van alle uitdagingen van het ouderschap, maakt het huilen van je baby je vermoedelijk het meest van streek. Zoals het geboorteproces ons al leerde, kan een overgang moeilijk zijn. Sommige baby’s gaan gemakkelijk van de ene toestand naar de andere, terwijl andere overgangen moeilijkere momenten voor hen zijn. Mindfulness kan een redder in nood zijn bij deze situaties. Mindful ouderschap gaat niet over het zijn van de perfecte ouder. Het gaat over met je aandacht erbij zijn, horen wat er echt gezegd wordt, zien wat er gebeurt en je hart openzetten. Dat kan een groot verschil maken voor onze kinderen en de manier waarop we op hen reageren.

Mentaliseren
Een baby is geprogrameerd om te huilen wanneer hij zich niet goed voelt en heeft huilen als enige communicatiemiddel om ons duidelijk te maken dat er iets in de innerlijke of de uiterlijke omgeving, niet in balans is. We zullen niet altijd in staat om ons kindje stil te krijgen als het huilt. Wel kunnen we ons op hem afstemmen en nadenken over de omstandigheden die hem nu zo verdrietig maken. Mentaliseren betekent: kunnen nadenken over je eigen denken en voelen en dat van andere mensen. Door je te proberen in te leven in hoe je kindje de wereld ziet en te begrijpen waarom hij zou kunnen huilen, ben je waarschijnlijk veel beter in staat om hem te helpen. Je kan nog niet praten, je lijfje en je hersens groeien hard, veel situaties heb je nog nooit eerder meegemaakt en misschien weet je zelfs niet eens waarom je van slag bent; bedenk je wat jij zou willen als je je zo zou voelen? Er zijn zoveel dingen waar we aandacht aan kunnen geven: misschien is hij hongerig, moe, misschien ligt hij niet lekker, wil hij graag opgepakt worden of wil hij een schone luier. Of misschien voelt hij zich alleen en wil hij gewoon even geknuffeld worden? Hoe voelen de kleertjes die je baby draagt? Is het tijd om hem mee te nemen naar een rustige plek, omdat hij misschien overprikkeld is geraakt? Is zijn voetje vast geraakt in een dekentje en heeft hij even hulp nodig? Of is hij na gespeeld, geknuffeld en gegeten te hebben klaar voor de overgang om te gaan slapen?

Naast het mentaliseren kun je je ook bewust proberen te raken van de redenen waarom jij je gestrest voelt. Wij volwassenen zijn gewend ons ellendig te voelen wanneer we het geluid van een huilende baby horen, vooral als het onze eigen baby is. Hoe we hierop reageren is grotendeels cultureel bepaald. In de Westerse maatschappij is het gebruikelijk om over het huilen een oordeel te geven; een makkelijk te troosten baby of met een makkelijk temperament wordt ‘lief’ genoemd, terwijl een baby die een gevoeliger zenuwstelsel heeft en misschien meer zorg en aandacht nodig heeft om kalmte en rust te vinden, een ‘lastige’ baby wordt genoemd. Als de baby niet gemakkelijk kan worden getroost, kunnen er bij de ouder allerlei onplezierige gevoelens, zoals ongerustheid, frustratie, boosheid, verbijstering of hulpeloosheid worden opgewekt. Ook negatieve gedachten, zoals ‘ik ben een slechte ouder, mijn baby houdt niet van me, waar ben ik aan begonnen?’ Deze lastige gevoelens en gedachten zeggen waarschijnlijk weinig over je baby, maar meer over jou. Vaak heeft het te maken met eigen ervaringen uit je kindertijd en/of verwachtingen, in plaats van wat er op dat moment gebeurt.

Kijken naar je verwachtingen
Voelt het soms alsof alleen jouw baby de hele tijd huilt? Of is het je tweede of derde kindje en vraag je je geregeld af waarom hij vaker huilt dan je andere kinderen vroeger? Neem je verwachtingen eens onder de loep, misschien realiseer je je dat je je kindje aan het vergelijken bent of heb je te hoge verwachtingen van hem, waardoor je je sneller gefrustreerd of boos voelt. Het kan helpen je ervoor open te stellen dat jouw baby zichzelf is, niet die ander, en jezelf af te vragen hoe je je op hem kan afstemmen.

Liefdevolle vriendelijkheid
Vaak heb je al van alles uitgeprobeerd met veel creativiteit en met veel vriendelijkheid, maar niet altijd zul je ontdekken wat de reden is. Het kan voelen als falen als het je niet lukt om je baby te troosten. Maar misschien is het niet altijd nodig dat er een oplossing komt, hoewel dit meestal onze automatische reflex is en wij mensen zo gewend zijn ons resultaatgericht op te stellen. Hoe zou het zijn als ons soms wat meer kunnen richten op het verdragen of aanvaarden van de situatie zoals die op dat moment is? Het blijft niet zoals het is, ook dit gaat – vroeg of laat – weer voorbij. Misschien helpt het om tegen jezelf te zeggen: “dit is wat er gebeurt, hij huilt en dit is moeilijk. Ik kan hem misschien niet stil krijgen, maar ik kan wel mijn manier van ermee omgaan veranderen.”

Ben jij naast liefdevol voor je kindje ook mild voor jezelf? Zelfs als je begrijpt waarom je baby van slag is, dan nog is er niet altijd iets wat je er aan kunt doen. Veel baby’s vinden het bijvoorbeeld vreselijk om een schone luier te krijgen. Laat je je geïrriteerd of gespannen raken door zijn gehuil tijdens het verschonen? Of lukt het je zijn gehuil te accepteren, te ontspannen met je lijf en een beetje empathie voor hem en jezelf op te brengen? Als wij onze eigen frustraties en andere emoties kunnen verdragen en hier vriendelijk mee kunnen omgaan, kunnen we onze kinderen dat ook leren. Door dit eens uit te proberen in de omgang met je baby geef je hem een heel andere boodschap: in plaats van zijn gevoelens van ongemak zo snel mogelijk uit de wereld te helpen, leer je hem dat deze gevoelens komen, even blijven en dan ook weer afzwakken. Hier begint al de basis van emotieregulatie, een vaardigheid die hem hierna nog zeer lange tijd goed van pas kan komen.

Experimenteer
Probeer verschillende manieren om jezelf en daarmee je baby op zijn gemak te stellen en ontdek welke helpen. Baby’s kunnen geen genoeg krijgen van dicht tegen je aan liggen, aaien, knuffelen, wiegen, rond gedragen worden in een draagdoek en het gerustgevende geklop van je hart voelen. Denk bijvoorbeeld ook aan het creëeren van een suizend geluid, zoals hij in de baarmoeder waarnam, door middel van een ritje in de auto, het geluid van de stofzuiger of zing voor hem. Geef hem een ontspannende massage. Zorg voor een warme kamer, doe wat babyolie op je handen en strijk zachtjes over zijn blote lijfje. Hij wordt er lekker rozig van en het is een prachtige mogelijkheid om je kind te verwelkomen en zijn ontwikkeling met plezier en liefde te ondersteunen. Bezichtig samen jullie huis. Laat hem alles zien en voelen wat je tegen komt en benoem het, het doet er niet toe wat. Hij zal het een heerlijk contactmomentje vinden. Wees je ervan bewust dat wat vandaag helpt, morgen of zelfs het volgende moment niet meer werkt. Iedere situatie waarin we ons bevinden is weer anders. Ieder moment is nieuw. Hij laat vanzelf wel merken wat hij het heerlijkst vindt en hoe hij het beste tot rust komt. Zo leert hij een prettige, veilige thuisbasis te hebben.

Al met al vormen het letten op de signaaltjes die worden afgegeven, geduld, intuïtief en creatief antwoord geven en accepteren dat je niet alles kunt oplossen, de sleutelwoorden vanuit het perspectief van mindfulness. Het kan een heel groot verschil maken wanneer we onszelf kunnen reguleren en kunnen zijn met de onplezierige emotionele toestand die wij misschien ervaren, waarbij we met geduld en vriendelijkheid voor onszelf en ons kindje op de emotionele golven surfen.

Wist je dat: in Nepal babymassage heel gebruikelijk is? Kindjes schijnen er al op veel jongere leeftijd te kunnen lopen door de dagelijkse langdurige massage van de spieren

Mindful met je baby

Auteur: Marije van den Wijngaard
Fotografie: Dennis Claessens